اوریفیس یا اورفیس در سیستم های تهویه مطبوع

اگه تاحالا با کولر گازی سروکار داشته باشی، شاید اسم “اوریفیس” یا همون “اورفیس” به گوشت خورده باشه که در انگلیسی Orific گفته میشه. قطعه‌ای کوچیک اما بسیار حیاتی که درست وسط عملیات سرمایشی نشسته و کنترل بخشی از جریان مبرد رو به‌عهده داره. شاید به چشم نیاد، اما نبودنش یا خرابی‌ش می‌تونه کل عملکرد کولر رو زیر سوال ببره.

اوریفیس در کولر گازی چیست؟

تعریف کامل اوریفیس (Orifice) در سیستم تهویه مطبوع

اوریفیس کولر گازی یک مجرای باریک و کوچک است که به‌صورت مکانیکی جریان گاز مبرد را در سیستم تهویه مطبوع کنترل می‌کند. این قطعه با کاهش فشار گاز و تنظیم جریان، شرایط مناسب برای تبخیر مبرد در اواپراتور را فراهم می‌سازد؛ مرحله‌ای حیاتی برای تولید سرمایش.

نقش اوریفیس در فرآیند سرمایش کولر گازی

در کولر گازی، مبرد ابتدا توسط کمپرسور فشرده می‌شود و وارد کندانسور می‌شود. بعد از کاهش دما در کندانسور، گاز مبرد باید وارد اواپراتور شود. اما برای اینکه مبرد بتواند به‌سرعت تبخیر شود و گرمای محیط داخلی را جذب کند، باید ابتدا فشار آن کاهش یابد. اینجاست که اوریفیس وارد عمل می‌شود.

محل قرارگیری اوریفیس در کولر گازی

اوریفیس معمولاً در مسیر لوله‌ی مایع مبرد، درست قبل از ورودی اواپراتور نصب می‌شود. در برخی مدل‌های کولر گازی، ممکن است داخل لوله، روی شیر یا به‌صورت قابل تعویض طراحی شده باشد.

عملکرد اوریفیس چگونه است؟

اوریفیس با ایجاد یک روزنه باریک، فشار مبرد را کاهش داده و باعث ایجاد حالت تبخیری در مبرد می‌شود. این تغییر فشار ناگهانی، زمینه‌ساز فرآیند سرمایش در یونیت داخلی می‌شود.
به زبان ساده:
فشار بالا ← عبور از اوریفیس ← فشار پایین + تبخیر ← تولید سرما

مقایسه اوریفیس با سایر ابزارهای انبساط مانند شیر انبساط

چرا وجود اوریفیس در کولر گازی ضروری است؟

تنظیم جریان مبرد برای عملکرد صحیح سیستم

بدون وجود اوریفیس، مبرد با فشار یکنواخت در کل سیستم حرکت می‌کند که منجر به تبخیر ناقص، سرمایش ناکافی و حتی آسیب به کمپرسور می‌شود. اوریفیس کمک می‌کند تا تنها مقدار مشخصی از مبرد وارد اواپراتور شود.

ایجاد افت فشار ضروری برای تبخیر مبرد

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اوریفیس، ایجاد یک اختلاف فشار شدید بین ورودی و خروجی است. این اختلاف فشار باعث می‌شود مبرد از حالت مایع به گاز تبدیل شود که همان فرآیند جذب گرما از هوای اطراف و تولید سرمایش است.

محافظت از کمپرسور و افزایش طول عمر کولر گازی

وقتی جریان مبرد بیش‌ازحد وارد اواپراتور شود یا به درستی تبخیر نشود، قطرات مایع وارد کمپرسور می‌شوند و این موضوع به شدت به کمپرسور آسیب می‌زند. اوریفیس با تنظیم دقیق جریان، جلوی این اتفاق را می‌گیرد.

کاهش مصرف انرژی و بهینه‌سازی عملکرد دستگاه

با وجود اوریفیس، راندمان عملکرد سیستم بالا می‌رود، چون کولر تنها در زمانی که نیاز به سرمایش دارد مبرد را عبور می‌دهد. این باعث کاهش مصرف برق و عملکرد مؤثرتر دستگاه می‌شود.

بهبود توزیع یکنواخت سرمایش در فضا

با کنترل دقیق مبرد، دمای ایجاد شده در اواپراتور یکنواخت‌تر است. این موضوع به توزیع بهتر سرمایش در محیط و راحتی بیشتر کاربران کمک می‌کند.

انواع اوریفیس در کولر گازی

در بازار، اوریفیس‌ها در انواع مختلفی طراحی و عرضه می‌شوند که بسته به مدل کولر و نیاز فنی می‌توان از هرکدام استفاده کرد:

1. اوریفیس مغزی (Core Orifice)

تعریف:

نوعی از اوریفیس که به شکل قطعه‌ای توکار داخل مسیر لوله مبرد قرار می‌گیرد.

ویژگی‌ها:

• طراحی ساده

• اندازه ثابت سوراخ انبساط

• قیمت مناسب

مزایا:

• طول عمر بالا

• تعمیر آسان

• نصب بدون نیاز به ابزار خاص

معایب:

• قابل تنظیم نیست

• فقط مناسب سیستم‌های ساده

2. اوریفیس رو پیچ تو پیچ یا همان پیچی (Screw-Type Orifice)

تعریف:

این اوریفیس‌ها پیچی‌شکل هستند و روی اتصالات یا شیر مخصوص پیچ می‌شوند. غالباً به‌صورت قابل تعویض طراحی می‌شوند.

ویژگی‌ها:

• قابلیت نصب و جدا شدن سریع

• تنوع در اندازه روزنه‌ها

• جنس مقاوم (برنجی یا استیل)

مزایا:

• تعویض راحت

• مناسب برای تعمیرات سریع

• انعطاف بیشتر نسبت به اوریفیس مغزی

معایب:

• در صورت استفاده نادرست، احتمال نشتی بالا می‌رود

• قیمت کمی بالاتر از مدل مغزی

3. اوریفیس با دیافراگم ثابت یا شناور

کاربرد:

در کولرهای گازی جدید، ممکن است اوریفیس‌ها به‌صورت دیافراگم‌های فلزی با قابلیت عملکرد مکانیکی یا حتی نیمه‌الکترونیکی طراحی شده باشند.

مقایسه جامع انواع اوریفیس

بررسی تخصصی اوریفیس مغزی در کولر گازی

اوریفیس مغزی چیست؟

اوریفیس مغزی نوعی از اوریفیس ثابت است که به‌صورت داخلی و استوانه‌ای در لوله مایع مبرد کولر گازی نصب می‌شود. این نوع اوریفیس معمولاً بدون رزوه و به‌صورت فشار در لوله جای می‌گیرد و عملکرد آن بر پایه قطر داخلی ثابت برای عبور مبرد است.

جنس و طراحی اوریفیس مغزی

• ساخته‌شده از فلزات مقاوم در برابر خوردگی مانند برنج یا استیل ضد زنگ

• دارای سوراخی با قطر مشخص که متناسب با ظرفیت کولر طراحی شده است

• فاقد قطعات متحرک و کاملاً مکانیکی

ویژگی‌های کلیدی اوریفیس مغزی

• طراحی ساده و غیر قابل تنظیم

• طول عمر بالا به دلیل نداشتن قطعات متحرک

• نصب مستقیم در خط مایع (Liquid Line)

مزایای استفاده از اوریفیس مغزی

• قیمت اقتصادی: نسبت به سایر قطعات تنظیم مبرد مانند شیر انبساط، ارزان‌تر است.

• نصب ساده: در هنگام ساخت یا تعمیر به راحتی قابل جایگذاری است.

• خرابی کم: ساختار ساده، احتمال خرابی را کاهش می‌دهد.

معایب اوریفیس مغزی

• عدم تنظیم‌پذیری: نمی‌توان آن را با شرایط محیطی یا بار سرمایشی متغیر تطبیق داد.

• در صورتی که قطر روزنه با نوع دستگاه هماهنگ نباشد، عملکرد کل سیستم کاهش می‌یابد.

• تمیزکاری دشوار در صورت گرفتگی

کاربردهای متداول اوریفیس مغزی

• کولرهای گازی اسپلیت خانگی

• سیستم‌های سرمایش با ظرفیت ثابت

• چیلرهای کوچک و کمپرسورهای روتاری

بررسی تخصصی اوریفیس رو پیچ تو پیچ در کولر گازی

تعریف اوریفیس رو پیچ تو پیچ

اوریفیس رو پیچ تو پیچ (Screw-Type Orifice) به نوعی از اوریفیس گفته می‌شود که به‌صورت پیچی روی ورودی یا خروجی لوله مبرد نصب می‌شود. این قطعه قابلیت باز و بسته شدن دارد و معمولاً در سیستم‌هایی استفاده می‌شود که نیاز به تعمیر یا تعویض سریع وجود دارد.

ساختار و مواد به‌کار رفته

• معمولاً از آلیاژهای مقاوم مانند برنج یا استیل ساخته می‌شود.

• دارای رزوه استاندارد برای نصب ایمن روی اتصالات

• مجهز به واشر آب‌بندی برای جلوگیری از نشت گاز

ویژگی‌های اوریفیس رو پیچ تو پیچ

• نصب و جداسازی آسان

• مناسب برای نصب سریع و بدون لحیم‌کاری

• قابلیت تنظیم یا تعویض سریع در محل

مزایای اوریفیس رو پیچ تو پیچ

• تعویض راحت حتی توسط تکنسین‌های معمولی

• قابل استفاده در سیستم‌های نیمه‌حرفه‌ای و تجاری

• کاهش زمان تعمیرات و افزایش بهره‌وری

معایب اوریفیس رو پیچ تو پیچ

• در صورت نصب غیراستاندارد، احتمال نشتی گاز وجود دارد.

• قیمت نسبتاً بالاتر از نوع مغزی

• نیاز به دقت در انتخاب قطر سوراخ

کاربردهای رایج اوریفیس پیچی

• کولرهای گازی ایستاده و پنجره‌ای

• سیستم‌های تهویه مطبوع تجاری

• سیستم‌هایی که نیاز به تعویض مکرر اوریفیس دارند

عملکرد اوریفیس در کولر گازی چگونه است؟

نقش اساسی اوریفیس در چرخه تبرید

در سیستم کولر گازی، گاز مبرد پس از فشرده‌سازی توسط کمپرسور و خنک شدن در کندانسور، به‌صورت مایع پر فشار وارد مسیر خط مایع می‌شود. اما برای اینکه در اواپراتور تبخیر شود و سرمایش ایجاد کند، باید ابتدا فشارش کاهش یابد.

اوریفیس دقیقاً همینجا وارد عمل می‌شود: با ایجاد یک روزنه باریک، مبرد از فشار بالا به فشار پایین منتقل شده و به‌سرعت تبخیر می‌شود.

فرآیند گام به گام عملکرد اوریفیس

1. ورود مبرد مایع پر فشار به اوریفیس

2. افت شدید فشار در عبور از سوراخ باریک

3. تبدیل بخشی از مایع به گاز (فرآیند تبخیر فلش)

4. جذب گرما توسط مبرد گازی از محیط داخلی

5. انتقال سرمایش به محیط از طریق اواپراتور

چرا عملکرد صحیح اوریفیس حیاتی است؟

اگر اوریفیس بیش‌ازحد کوچک باشد، مبرد کافی وارد اواپراتور نمی‌شود و سرمایش کم می‌شود. اگر بیش‌ازحد بزرگ باشد، مایع بدون تبخیر کامل وارد کمپرسور می‌شود و به آن آسیب می‌زند. پس طراحی و انتخاب اوریفیس باید دقیق و مطابق ظرفیت کولر باشد.

عوامل تأثیرگذار بر عملکرد اوریفیس

• قطر روزنه: اندازه سوراخ باید با ظرفیت سرمایشی سیستم هماهنگ باشد.

• فشار گاز ورودی: فشار بالا موجب عملکرد بهتر و سریع‌تر اوریفیس می‌شود.

• دما و رطوبت محیطی: شرایط جوی می‌تواند بر میزان تبخیر تأثیر بگذارد.

علائم عملکرد نادرست اوریفیس

• کاهش سرمایش یا عدم خنک‌کنندگی کافی

• یخ‌زدگی روی لوله‌های اواپراتور

• شنیده شدن صدای جریان نامنظم

• افزایش مصرف برق

علائم خرابی اوریفیس در کولر گازی

اهمیت شناسایی زودهنگام خرابی اوریفیس

اوریفیس به‌عنوان یک قطعه کلیدی در مسیر مبرد، اگر دچار گرفتگی، نشتی یا ساییدگی شود، می‌تواند کل سیستم سرمایشی کولر گازی را تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص به‌موقع علائم خرابی این قطعه، می‌تواند از هزینه‌های بالای تعمیرات و خرابی کمپرسور جلوگیری کند.

نشانه‌های رایج خرابی اوریفیس

1. کاهش محسوس سرمایش کولر گازی

اگر کولر شما مثل سابق فضا را خنک نمی‌کند، ممکن است اوریفیس دچار گرفتگی یا خرابی شده باشد و جریان مبرد کافی به اواپراتور نرسد.

2. یخ‌زدگی لوله‌های ورودی به اواپراتور

یخ بستن غیرعادی در اطراف لوله‌ها، به‌ویژه در نزدیکی یونیت داخلی، یکی از نشانه‌های واضح اختلال در عبور مبرد از اوریفیس است.

3. صدای غیرعادی و ناهنجار هنگام کار کولر

ایجاد صدای “سسسس” یا نوسان ناگهانی در صدا، می‌تواند ناشی از فشار غیرمتعادل عبوری از اوریفیس خراب باشد.

4. روشن و خاموش شدن مکرر کمپرسور

اگر اوریفیس به درستی کار نکند، فشار سیستم دچار نوسان شده و این باعث می‌شود کمپرسور پی‌در‌پی قطع و وصل شود.

5. افزایش غیرعادی مصرف برق

خرابی اوریفیس باعث فشار بیشتر روی کمپرسور می‌شود که در نتیجه باعث بالا رفتن مصرف برق می‌گردد.

نحوه تعویض اوریفیس در کولر گازی

آیا تعویض اوریفیس نیاز به تخصص دارد؟

بله. اگرچه اوریفیس قطعه‌ای کوچک است، اما به دلیل اتصال آن به لوله‌های مبرد و نیاز به تخلیه گاز، تعویض آن نیازمند دانش فنی و ابزار تخصصی است. توصیه می‌شود این کار توسط تکنسین مجرب انجام شود.

ابزارهای مورد نیاز برای تعویض اوریفیس

• آچار فرانسه یا آچار مخصوص لوله‌کشی

• پیچ‌گوشتی مناسب

• دستگاه وکیوم یا بازیافت گاز

• اوریفیس جدید متناسب با مدل کولر

• نوار تفلون یا واشرهای آب‌بندی (در صورت لزوم)

مراحل گام‌به‌گام تعویض اوریفیس

مرحله 1: قطع کامل برق و ایمنی دستگاه

اطمینان حاصل کنید دستگاه از برق جدا شده و هیچگونه اتصال الکتریکی فعال نیست.

مرحله 2: تخلیه گاز مبرد از سیستم

با استفاده از پمپ وکیوم یا دستگاه ریکاوری گاز، مبرد را به‌طور کامل تخلیه کنید.

مرحله 3: باز کردن لوله مربوط به محل اوریفیس

با دقت محل قرارگیری اوریفیس را شناسایی و اتصالات را باز کنید.

مرحله 4: خارج کردن اوریفیس خراب

با ابزار مناسب اوریفیس قدیمی را بیرون بکشید. در صورت وجود رسوبات یا گرفتگی، مسیر را پاک‌سازی کنید.

مرحله 5: نصب اوریفیس جدید

اوریفیس جدید را به‌درستی در جای خود قرار داده و اتصالات را سفت و آب‌بندی کنید.

مرحله 6: شارژ مجدد سیستم با گاز مبرد

بعد از اطمینان از عدم نشتی، سیستم را با مبرد مناسب مجدداً شارژ کنید.

نکات مهم هنگام خرید اوریفیس کولر گازی

1. انتخاب اوریفیس مناسب با ظرفیت کولر

هر کولر گازی بر اساس ظرفیت سرمایشی خود (BTU) نیاز به اوریفیس با قطر داخلی مشخصی دارد. استفاده از اوریفیس نامناسب، باعث کاهش کارایی سیستم می‌شود.

2. سازگاری با برند و مدل کولر

برخی برندها مانند ال‌جی، سامسونگ، جنرال، گری و… اوریفیس‌های خاص خود را دارند. پیش از خرید، مدل دقیق دستگاه خود را بررسی کنید.

3. انتخاب جنس مقاوم و با کیفیت

بهترین اوریفیس‌ها از جنس برنجی یا استیل ضد زنگ ساخته می‌شوند که در برابر خوردگی، دما و فشار مقاوم هستند.

4. توجه به نوع نصب (مغزی یا پیچی)

پیش از خرید مشخص کنید اوریفیس دستگاه شما از نوع مغزی است یا رو پیچ تو پیچ، زیرا نحوه نصب و اندازه آنها متفاوت است.

5. برند و گارانتی

خرید از برندهای معتبر و دارای ضمانت اصالت کالا، ریسک خرید شما را به شدت کاهش می‌دهد.

6. بررسی قیمت اوریفیس کولر گازی

اگرچه اوریفیس از نظر اندازه کوچک است، اما قیمت آن بسته به برند، کیفیت و نوع ساخت متغیر است. از فروشگاه‌های معتبر با شفافیت قیمتی خرید کنید.

خرید اینترنتی اوریفیس کولر گازی از کول یدک

چرا کول یدک را برای خرید اوریفیس انتخاب کنیم؟

فروشگاه اینترنتی کول یدک یکی از معتبرترین مراکز فروش قطعات کولر گازی در ایران است که انواع اوریفیس را با قیمت مناسب، تنوع بالا و ارسال سریع عرضه می‌کند.

مزایای خرید اینترنتی اوریفیس از کول یدک

1. تنوع گسترده محصولات

انواع اوریفیس مغزی، پیچی، مناسب برندهای مختلف و با قطرهای متفاوت در دسترس شماست.

2. مشاهده مشخصات فنی و تصاویر

هر محصول دارای توضیحات دقیق، قطر دهانه، برند سازنده، و عکس واقعی از کالا است.

3. قیمت‌گذاری شفاف و به‌روز

کول یدک با ارائه قیمت‌های رقابتی، امکان مقایسه و انتخاب آگاهانه را برای خریداران فراهم می‌کند.

4. ارسال سریع و پشتیبانی تخصصی

با انتخاب کول یدک، سفارش شما در کمترین زمان ممکن ارسال شده و در صورت نیاز می‌توانید از مشاوره فنی رایگان بهره‌مند شوید.

5. خرید امن با ضمانت اصالت کالا

تمام محصولات دارای گارانتی کیفیت و امکان بازگشت در صورت مغایرت هستند.

لینک خرید مستقیم اوریفیس کولر گازی از کول یدک:

👉 مشاهده و خرید انواع اورفیس کولر گازی در کول یدک

قیمت اوریفیس کولر گازی چقدر است؟

چه عواملی بر قیمت اوریفیس تأثیر می‌گذارند؟

قیمت اوریفیس کولر گازی بر اساس چند فاکتور مهم تعیین می‌شود که عبارت‌اند از:

• نوع اوریفیس: مغزی یا پیچی بودن آن

• جنس بدنه: برنجی، استیل یا آلومینیوم

• برند سازنده: برندهای معتبر خارجی قیمت بالاتری دارند

• سازگاری با مدل کولر: برخی اوریفیس‌ها فقط مخصوص برند خاصی طراحی شده‌اند

• ابعاد و سایز دهانه: اندازه دقیق قطر سوراخ، بسته به ظرفیت کولر متفاوت است

بازه قیمت اوریفیس در بازار ایران

آیا اوریفیس ارزان خوب است؟

خرید اوریفیس ارزان‌قیمت تنها در صورتی به‌صرفه است که:

• محصول دارای ضمانت کیفیت باشد

• جنس آن از فلز مقاوم باشد

• توسط فروشگاه معتبر مانند کول یدک عرضه شود

نکاتی برای افزایش عمر اوریفیس کولر گازی

1. سرویس دوره‌ای کولر گازی

رسوبات، ذرات و ناخالصی‌ها می‌توانند باعث گرفتگی یا فرسایش اوریفیس شوند. با انجام سرویس منظم:

• لوله‌ها تمیز نگه داشته می‌شوند

• از انباشت مواد جامد جلوگیری می‌شود

2. استفاده از مبرد استاندارد و تمیز

مبردهای غیراستاندارد یا دارای ناخالصی بالا، باعث سایش سریع‌تر اوریفیس می‌شوند. فقط از گازهای مبرد معتبر و مطابق با مدل کولر استفاده کنید.

3. نصب توسط تکنسین حرفه‌ای

نصب نادرست اوریفیس (مثل سفت کردن بیش از حد یا نشتی در اتصالات) باعث آسیب به قطعه و کاهش عمر آن خواهد شد.

4. کنترل فشار سیستم

افزایش یا کاهش غیرعادی فشار در سیستم می‌تواند اوریفیس را تحت فشار قرار داده و باعث خرابی زودرس شود. تنظیم فشار مبرد توسط تکنسین ضروری است.

5. بررسی سالانه وضعیت عملکردی اوریفیس

در هر سرویس فصلی یا سالانه، وضعیت جریان مبرد و عملکرد اوریفیس بررسی شود تا در صورت نیاز، تعویض گردد.

تفاوت اوریفیس با شیر انبساط چیست؟

مقایسه فنی اوریفیس و شیر انبساط (Expansion Valve)

چه زمانی اوریفیس و چه زمانی شیر انبساط انتخاب کنیم؟

• اگر کولر شما ظرفیت ثابت دارد و در شرایط آب‌وهوایی نرمال کار می‌کند، اوریفیس گزینه‌ای ساده و مقرون‌به‌صرفه است.

• اما اگر سیستم در دمای متغیر یا بار سرمایشی ناپایدار کار می‌کند، شیر انبساط عملکرد بهتری خواهد داشت.

نتیجه‌گیری نهایی درباره اوریفیس کولر گازی

سوالات متداول درباره اوریفیس کولر گازی

1. اوریفیس دقیقاً چه کاری در کولر انجام می‌دهد؟

اوریفیس فشار گاز مبرد را کاهش می‌دهد تا در اواپراتور به بخار تبدیل شود و سرمایش ایجاد کند.

2. آیا می‌توان از اوریفیس در همه مدل‌های کولر استفاده کرد؟

خیر، هر کولر بر اساس ظرفیت و برند خود، نیاز به اوریفیس متناسب دارد.

3. فرق بین اوریفیس مغزی و روپیچ توپیچ چیست؟

اوریفیس مغزی درون لوله قرار می‌گیرد، ولی نوع روپیچ توپیچ روی اتصال رزوه‌ای نصب می‌شود و قابلیت تعویض آسان دارد.

4. چه زمانی باید اوریفیس را تعویض کرد؟

در صورت مشاهده یخ‌زدگی، کاهش سرمایش یا صداهای غیرعادی از یونیت داخلی، باید اوریفیس بررسی و در صورت خرابی تعویض شود.

5. قیمت اوریفیس چقدر است؟

بسته به نوع، برند و سایز، قیمت اوریفیس بین 30,000 تا 200,000 تومان متغیر است.

6. نصب اوریفیس نیاز به مهارت خاصی دارد؟

بله، چون باید گاز مبرد تخلیه شود و نصب دقیق انجام شود، بهتر است توسط تکنسین متخصص انجام شود.

7. آیا اوریفیس باعث صرفه‌جویی در مصرف برق می‌شود؟

بله، چون باعث بهینه‌سازی فرآیند سرمایش می‌شود، در بلندمدت مصرف برق کاهش پیدا می‌کند.

8. بهترین جنس اوریفیس کدام است؟

اوریفیس‌های برنجی یا استیل ضدزنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و فشار، بهترین گزینه هستند.

9. آیا خرید اینترنتی اوریفیس مطمئن است؟

در صورتی که از فروشگاه‌های معتبر مانند کول یدک خرید کنید، کاملاً مطمئن و دارای ضمانت اصالت کالا است.

10. اوریفیس خراب چه آسیبی به کولر می‌زند؟

می‌تواند باعث برگشت مبرد مایع به کمپرسور، کاهش بازدهی سیستم و در نهایت آسیب جدی به کولر شود.